Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę antysmogową, co da gminom narzędzia, które pomogą skuteczniej walczyć z zanieczyszczeniem powietrza w polskich miastach i zwiększą komfort życia mieszkańców. W tym samym czasie dobiegają końca prace nad przygotowaniem Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Wolbrom. Dokument jest niezbędnym elementem dostosowania rozwoju gminy do wymogów ekologicznych, stawianych państwom członkowskim Unii Europejskiej.
Opracowywane w gminach plany mają przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020. Głównymi zadaniami określonymi w wytycznych unijnych są: redukcja emisji gazów cieplarnianych, zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz redukcja zużycia energii poprzez podniesienie efektywności energetycznej. Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Wolbrom, który przygotowywany jest przy udziale środków unijnych z funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko, w swoim ostatecznym kształcie będzie przyjęty do realizacji stosowną uchwała Rady Miejskiej na najbliższej sesji. Musi także korelować z zapisami Wieloletniej Prognozy Finansowej gminy, czyli długoletnimi planami inwestycyjnymi.
Do opracowania bazy danych emisji zanieczyszczeń gmina została podzielona na sektory: budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego, wielorodzinnego, komunalnego (budynki gminne), sektor działalności gospodarczej, przemysłu, oświetlenia ulicznego, transport publiczny i prywatny oraz gospodarka odpadami. Przystępując do obliczeń zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł energetycznego spalania paliw w gminie określono ich ilość i strukturę. Na potrzeby obliczeń dla gminy Wolbrom wykorzystano metodę standardowych wskaźników emisji i uwzględniono zapisy Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego.
Na początek wykonano inwentaryzację źródeł niskiej emisji w gminie Wolbrom. W tym celu reprezentatywna grupa mieszkańców i przedstawicieli instytucji wypełniała specjalnie przygotowane ankiety. Badano dane dotyczące budynków mieszkalnych jedno i wielorodzinnych, jednostek i budynków należących do gminy oraz większe zakłady przemysłowe.
Okazuje się, że na terenie Gminy Wolbrom, podobnie jak w Krakowie, główną substancją, której dopuszczalne stężenia średnioroczne przekraczają normę są benzo(a)piren oraz pył PM 10 – 24 godz. Największe zaś źródła zanieczyszczeń powietrza, którym oddychamy, zależą od nas samych, bo to po prostu… nasze domowe piece: piony kominowe gospodarstw domowych i kotłownie węglowo-koksowe. Niska emisja pochodząca ze spalania w domowych piecach CO jest źródłem takich zanieczyszczeń jak: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, pył, sadza, a więc typowych zanieczyszczeń powstających podczas spalania paliw stałych i gazowych. W przypadku emisji wytwarzanych w domach jednorodzinnych zanieczyszczenia uwalniane są na niedużej wysokości, często pozostają i kumulują się w otoczeniu źródła… Żadne to odkrycie, więc dlaczego tak niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że to czym palimy we własnym piecu powoduje choroby nasze, naszych dzieci i sąsiadów? Być może nie wszyscy też wiedzą, że palenie dobrym węglem powoduje mniejsze zanieczyszczenie niż dokładanie do pieca drewna, zwłaszcza sosnowego i nieokorowanego. Oczywiście nie trzeba chyba wspominać o szkodliwości palenia odpadów, a zwłaszcza plastików…
W ujęciu globalnym w gminie Wolbrom najwięcej zużywanej energii pochodzi z węgla (ok. 39%). Kolejnym nośnikiem energii pod kątem ilości zużycia w gminie są paliwa transportowe (ok. 27% ). Następnie z biomasy drzewnej (ok. 11%) oraz sieci ciepłowniczej (ok. 10%).
W gminie Wolbrom dominującą grupą paliw stosowanych w sektorze zużywającym najwięcej energii w gospodarstwach domowych na potrzeby cieplne są paliwa stałe. W tym sektorze 59 % energii pierwotnej pochodzi z węgla, a w następnej kolejności z biomasy drzewnej (ok. 17%). Za nią są emitujące stosunkowo mało zanieczyszczeń: sieć ciepłownicza (16%) i energia pochodząca ze spalania gazu – tylko ok. 7%. Pozostałe paliwa oraz energia odnawialna są wykorzystywane w gminie w mało znaczącym stopniu.
Według wykonanych badań znaczna liczba zanieczyszczeń, zwłaszcza w centrum miasta pochodzi też ze spalania paliw transportowych, zatem wyprowadzenie ciężkiego ruchu tranzytowego pojazdów poza centrum miasta to priorytet także ze względu na zagrożenie dla powietrza, którym oddychamy.
W przygotowanym dla Gminy Wolbrom planie gospodarki niskoemisyjnej wyznaczono cele i zamierzenia, które będą realizowane w najbliższych latach w celu obniżenia emisji zanieczyszczeń. Do kluczowych zaliczono: termomodernizację budynków użyteczności publicznej, z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, wymiana źródła c.o. i c.w.u., budowę obwodnicy południowej Wolbromia, dofinansowanie do wymiany kotłów węglowych na nowoczesne węglowe lub gazowe, dofinansowanie do podłączenia do sieci ciepłowniczej, budowę nowoczesnej ciepłowni, a także pomoc dla mieszkańców zainteresowanych stosowaniem źródeł energii odnawialnej.
