Każdego roku rolnicy ubezpieczeni w KRUS zgłaszają około 20 tysięcy nieszczęśliwych zdarzeń jako wypadki przy pracy rolniczej, z tego około 100 wypadków śmiertelnych. Około 14,7% zdarzeń jest spowodowanych na skutek pochwycenia, uderzenia przez ruchome części maszyn. Z tego największa część ma miejsce jesienią w okresie wzmożonych prac polowych w czasie zbiorów i transportu okopowych, orki jesiennej czy zasiewów ozimin. To mówią statystyki.Rolniku!
W pracach polowych posługujesz się ciągnikami i maszynami rolniczymi. Przed ich uruchomieniem sprawdź prawidłowość działania mechanizmów i stan osłon ochronnych. Zacznij przygotowania do prac polowych od naprawy niesprawnego i nie posiadającego właściwych zabezpieczeń sprzętu rolniczego!
- Czy kupiłeś i założyłeś osłony na wały przegubowo-teleskopowe?.
- Czy założyłeś osłony na wszystkie inne ruchome części maszyn służące do napędu (napędy pasowe, przekładnie zębate) i na ostre mechanizmy robocze ?
Przykładem, jakie konsekwencje może przynieść brak osłon na wałku przekaźnika mocy jest zdarzenie, jakiemu uległ trzydziestoletni rolnik w czasie prac związanych z wykopywaniem ziemniaków przy pomocy kombajnu. Stojąc między ciągnikiem a kombajnem obok obracającego się wału przegubowo-teleskopowego dokonywał on regulacji zespołu wyorującego kombajnu ziemniaczanego poprzez skracanie śruby rzymskiej. Rolnik miał dużo szczęścia, gdy został wciągnięty za luźną odzież przez nieosłonięty wałek. Skończyło się tylko na lekkich obrażeniach ciała.
Pamiętaj o zasadach bezpiecznego zachowania się przy pracach polowych z obsługą maszyn! Przyczyną wielu wypadków przy pracy z maszynami jest niezachowanie zasad bezpiecznej pracy przez obsługujących maszyny. Zachowanie środków ostrożności nic nie kosztuje, lecz ich brak można przypłacić kalectwem czy nawet śmiercią.
Apelujemy więc:
- Nie przegarniaj rękami ziarna w skrzyni nasiennej siewnika w czasie jego pracy, nie popychaj materiałów bezpośrednio rękami.
Jednym z przykładów niezastosowania się do powyższych zaleceń jest zdarzenie, jakiemu uległa dwudziestoletnia rolniczka na polu w czasie siewu zboża. Jeździła ona na pomoście siewnika, przegarniając prawą ręką zboże w czasie jego wysiewu. Nie upłynęło dużo czasu, gdy prawa ręka została pochwycona przez obracający się pręt podajnika w skrzyni siewnika. Mąż rolniczki musiał rozkręcić skrzynię nasienną siewnika, aby uwolnić rękę. Jej palec serdeczny został pochwycony za obrączkę przez opisywany metalowy pręt podajnika. Niech wspomnę tu jeszcze o omdleniach rolniczki przy siewniku i przerażeniu uwalniającego ją z opresji męża. Ponadto:
- Nie przewoź osób na błotnikach ciągników, dyszlach, zaczepach, pomostach siewników, burtach przyczep oraz wysoko załadowanych wozach i przyczepach.
- Przy sprzęganiu ciągnika z maszynami zachowuj szczególną ostrożność i zabezpiecz sworzeń sprzęgu łączącego ciągnik z przyczepą lub maszyną przed wypadnięciem.
- Podczas prac załadunkowych i wyładunkowych wyłącz silnik pojazdu
- a jeśli pojazd stoi na pochyłości zabezpiecz go przed staczaniem się.
- Jeśli przewozisz ładunek zabezpiecz go przed spadaniem i zsuwaniem się
- z wozu lub przyczepy.
- Podczas przerw w pracy wyłączaj napęd przekazu mocy ciągnika na maszynę.
- Zadbaj o to, aby twój ubiór nie był zbyt luźny podczas pracy przy nieosłoniętych pasach transmisyjnych, przekładniach zębatych.
- Wszelkie naprawy, konserwację, czyszczenie, usuwanie zapchań wykonuj wyłącznie przy wyłączonym napędzie po ustaniu pracy elementów roboczych.
Bardzo powszechnym obrazkiem na wsi jest mycie rozrzutnika obornika po skończonej pracy przy włączonym napędzie. Rzecz jasna uruchomione są wszystkie zespoły robocze. Obraca się również adapter roztrząsający z tyłu przyczepy. Podczas mycia strumieniem bieżącej wody panują śliskie warunki. Mycie rozrzutnika przy włączonym adapterze może być tragiczne w skutkach. Tak jak to było w przypadku pięćdziesięcioletniego rolnika. Gdy się pośliznął, upadł na obracający się adapter. Skończyło się na amputacji urazowej lewego przedramienia. Rolnik obecnie nosi rękę na skórzanym temblaku. Dzisiaj z pewnością myłby rozrzutnik przy wyłączonym napędzie. Za niedopuszczalne uważa się jazdę na załadowanej materiałami objętościowymi przyczepach. Dopiero upadek z takiej przyczepy i powstałe wskutek tego obrażenia uświadamia, że lepiej czasem wziąć rower na pole, aby bezpośrednio nim wrócić do gospodarstwa bądź zorganizować inny transport. Gdyby wykorzystywało się do tego przyczepę, ciągnik, wóz należy je do tego celu odpowiednio przystosować poprzez zamontowanie siedzeń, podwyższenie burt, wyposażenie w drabinkę lub schodki ułatwiające wchodzenie czy schodzenie. W czasie prac w gospodarstwie rolnym często towarzyszą rodzicom dzieci. Dlatego też zastanów się, jakie prace możesz powierzyć dziecku, nie narażając go na niebezpieczeństwo. Pamiętaj, że zatrucie, czy przeciążenie młodego organizmu może mieć nieodwracalne skutki. Często jesteś dumny, że Twoje dziecko potrafi jeździć ciągnikiem czy kombajnem. Jednakże miej na uwadze, że być może nie będzie się ono umiało zachować w nieoczekiwanych sytuacjach, gdy zabraknie mu doświadczenia, wyobraźni. Pamiętaj też o zabezpieczeniu przed dostępem dzieci: zbiorników na gnojowicę, środków ochrony roślin, maszyn z ostrymi i ruchomymi częściami. Bądź czujny, gdy posługujesz się maszynami w obecności dzieci. Nie pozostawiaj również pojazdów z kluczykami bez dozoru w obecności dzieci. Dla jednego z rolników takie zaniedbanie skończyło się urazem nóg, gdy został on przejechany przez ciągnik prowadzony przez sześcioletniego wnuczka. Zanim doszło do zdarzenia rolnik po przyjeździe z pola ciągnikiem z pustym rozrzutnikiem pozostawił go na podwórku gospodarstwa zostawiwszy kluczyki pojazdu w stacyjce i poszedł na chwilę do domu. Dziecko tylko na to czekało, przekręciło kluczyk i wówczas ciągnik pozostawiony na biegu ruszył do przodu. Ponieważ była to jego pierwsza samodzielna jazda w życiu zaniepokojony dziadek wybiegł z domu aby zatrzymać ciągnik. Gdy chciał wskoczyć do kabiny, został przejechany przez ciągnik prowadzony przez niedoświadczone dziecko. Pracując rozważnie, przestrzegając zasad bezpieczeństwa i higieny pracy chronisz nie tylko swoje życie i zdrowie, ale także życie i zdrowie członków swojej rodziny.Sam możesz zadbać bez ponoszenia dużych nakładów finansowych, aby jesień w polu była bezpieczna.
Barbara Baran – Kowal
St. Specjalista ds. Prewencji
Michał Mrówka Kierownik PT KRUS w Wolbromiu