19 sierpnia, w 80. rocznicę niemieckiej pacyfikacji Zarzecza, Burmistrz Miasta i Gminy Wolbrom Radosław Kuś oraz zastępca dyrektora krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej Cecylia Radoń złożyli kwiaty pod pomnikiem ofiar. W delegacji oddającej hołd rozstrzelanym mieszkańcom Zarzecza i Gołaczew uczestniczyła ponadto radna Rady Miejskiej w Wolbromiu Agata Kamionka oraz sołtys Zarzecza Robert Pobudkiewicz.
Z kart historii. 19 sierpnia 1944 r. Niemcy przeprowadzili krwawą pacyfikację wsi Zarzecze leżącej nieopodal Wolbromia. Akcję okupantów poprzedził przeprowadzony dzień wcześniej atak żołnierzy oddziału Armii Krajowej o kryptonimie „Surowiec” na Niemców budujących umocnienia obronne w polach na zachód od Zarzecza. Rejon ten miał się stać niemieckim punktem oporu wobec zbliżającej się Armii Czerwonej. W potyczce zginął jeden z partyzantów, rotmistrz Wacław Zdyb „Zawieja”, który był na miejscu w charakterze obserwatora. Dwóch innych żołnierzy podziemia niepodległościowego zostało rannych. Niemcy stracili od dwóch do pięciu ludzi, a 11 odniosło rany. Polscy żołnierze zdobyli wówczas kilkadziesiąt karabinów i kilka tysięcy sztuk amunicji oraz liczne wyposażenie wojskowe.
Dzień po tym wydarzeniu Niemcy zemścili się na ludności cywilnej. Wkroczyli do Zarzecza i wytypowali do rozstrzelania 10 osób, wśród których znalazły się także kobiety. Akcja okupantów miała na celu zastraszenie ludzi oraz zniechęcenie ich do niesienia pomocy i dawania schronienia partyzantom.
Niemcy rozstrzelali dziesięć osób – dziewięciu mieszkańców Zarzecza i jednego mieszkańca Gołaczew. Ciała pomordowanych zostały ekshumowane w 1945 r. Przeniesiono je na cmentarz parafialny w Gołaczewach. Ofiary pacyfikacji upamiętnia pomnik znajdujący się przy drodze wojewódzkiej prowadzącej z Olkusza do Wolbromia, w miejscu egzekucji. Wzniesiono go staraniem mieszkańców w 1970 r.
Źródło: IPN
Fot. Janusz Ślęzak (IPN)
