7 sierpnia 1944 roku, w ramach odwetu za zabicie kilku niemieckich żołnierzy przez okolicznych partyzantów, hitlerowcy zamordowali 36 mieszkańców wsi Poręba Dzierżna oraz oficera Armii Krajowej, a następnie spalili większość zabudowań wsi, którą jeszcze przez długi okres nękali i grabili.
W 80. rocznicę tragicznych wydarzeń, w Porębie Dzierżnej odbyły się uroczystości upamiętniające tragedię i oddające hołd jej ofiarom. Zapoczątkowała je ceremonia złożenia kwiatów pod niedawno odnowionym przez Gminę Wolbrom i krakowski Oddział IPN pamiątkowym Obeliskiem, ustawionym w miejscu zbrodni.
Wiązanki kwiatów złożyły: delegacja Samorządu w osobach: Lidii Gądek – Radna Województwa Małopolskiego, Rafała Czeladzkiego – Wicestarosty Olkuskiego i Radosława Kusia – Burmistrza MiG Wolbrom; delegacja krakowskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej na czele z dr Michałem Wenklarem – zastępcą Dyrektora Oddziału IPN oraz delegacja mieszkańców wsi Poręba Dzierżna i rodzin pomordowanych wraz z sołtysem Ireneuszem Mudyniem.
O godz. 17.00 odbyła się msza święta w intencji ofiar kaźni, którą w kościele parafialnym pw. św. Marcina w Porębie Dzierżnej odprawił ksiądz biskup pomocniczy senior diecezji sosnowieckiej Piotr Skucha.
Po mszy świętej, uczestnicy uroczystości przemaszerowali na miejscowy cmentarz.
Przy dźwiękach Orkiestry Wojskowej pochód prowadziła kompania honorowa Wojska Polskiego, poczty sztandarowe, duchowieństwo, zaproszeni goście oraz mieszkańcy sołectwa i pozostali uczestnicy uroczystości.
Przy mogile pomordowanych orkiestra zagrała hymn Polski, wygłoszono okolicznościowe przemowy, a po apelu pamięci żołnierze oddali salwę honorową. W miejscu wiecznego spoczynku złożono wiązanki kwiatów oraz zapalono znicze.
Uroczystości rocznicowe odbywały się pod patronatem honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy.
Burmistrz Miasta i Gminy Wolbrom Radosław Kuś składa serdeczne podziękowania za przybycie wszystkim uczestnikom tego wydarzenia, w szczególności rodzinom i potomkom ofiar pacyfikacji oraz mieszkańcom wsi Poręba Dzierżna. Burmistrz dziękuje przybyłym zaproszonym gościom, którzy zdecydowali się wspólnie uczcić pamięć i złożyć hołd ofiarom. Przekazuje również wyrazy uznania wszystkim osobom, które przyczyniły się do zorganizowania tego doniosłego wydarzenia.
Przypomnijmy!
7 sierpnia 1944 roku, około godziny 9 na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza doszło do potyczki z hitlerowcami, w której zginęło dwóch (niektóre źródła mówią o czterech) niemieckich żołnierzy.
W odwecie około godziny 13 oddziały niemieckie otoczyły wieś. Niemcy przeszukując gospodarstwa, wyprowadzili z nich blisko 40 mężczyzn, których następnie rozstrzelali pod ścianą jednej ze stodół i ją podpalili. Od kul zginęło 37 Polaków, czterem udało się zbiec z miejsca egzekucji. Niemcy spalili też 2/3 zabudowań we wsi. W miejscu tragedii ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Dla upamiętnienia martyrologii wieś została w 1983 r. odznaczona Krzyżem Grunwaldu III Klasy.
Lista pomordowanych w 1944 roku w Porębie Dzierżnej, spoczywający na miejscowym cmentarzu:
Banaś Franciszek, lat 38
ppor. AK Cień Piotr, lat 51
Dela Edward, lat 26
Dudek Piotr, lat 37
Dudek Stefan, lat 35
Fiutak Józef, lat 41 – zabity 24.04.1944
Gajowiec Mieczysław, lat 18
Gębala Bonifacy, lat 48
Glanowski Jan, lat 58
Grabowski Jan, lat 35
Grela Jan, lat 50
Grela Jan, lat 27
Jabłoński Jan, lat 30
Kałużny Teofil, lat 40
Kokoszka Andrzej, lat 47
Kokoszka Józef, lat 51
Konieczny Piotr, lat 38
Konieczny Michał, lat 24
Kowalik Zygmunt, lat 32
Liszka Piotr, lat 48
Mazur Jan, lat 57 – zabity 24.04.1944
Nawrot Henryk, lat 25
Nawrot Józef, lat 21
Nawrot Piotr, lat 19
Nawrot Stanisław, lat 22
Osuch Roman, lat 33
Pietrasik Tadeusz, lat 31
Pilnik Tadeusz, lat 22
Pietraszczyk Klara, lat 44
Słuszniak Franciszek, lat 23
Struzik Bolesław, lat 39
Struzik Franciszek, lat 44
Szota Bronisław, lat 18
Szota Jan, lat 52
Szwagrzyk Józef, lat 30
Tekieli Jakub, lat 44
Tekieli Władysław, lat 49
Wieszczura Henryk, lat 10
Wieszczura Stanisław, lat 40
Galeria zdjęć:
