W tym roku przypada 78. rocznica zamordowania przez hitlerowców 39. mieszkańców Poręby Dzierżnej. Niewinni ludzie zginęli w dniu 7 sierpnia 1944 r. podczas pacyfikacji wsi, przeprowadzonej w odwecie za zabicie przez partyzantów dwóch niemieckich żołnierzy. Uroczystości rocznicowe zapoczątkowała msza święta w intencji pomordowanych, odprawiona o godz. 15.00 w kościele pw. św. Marcina przez proboszcza ks. Dariusza Drzewieckiego. Po mszy świętej, uczestnicy uroczystości przemaszerowali na miejscowy cmentarz. Pochód prowadziły poczty sztandarowe OSP Poręba Dzierżna i OSP Miechówka.
W miejscu wiecznego spoczynku złożono wiązanki kwiatów, zapalono znicze. W hołdzie pomordowanym, Burmistrz Miasta i Gminy Adam Zielnik złożył wieniec i wygłosił okolicznościową przemowę. Drugi wieniec złożył Ireneusz Mudyń – Sołtys Poręby Dzierżnej i Radny Rady Miejskiej w Wolbromiu.
Burmistrz Adam Zielnik na wstępieswego przemówienia podziękował za zaproszenie na uroczystość. Docenił wysoką frekwencję uczestników, świadczącą o trwałej pamięci o tragedii sprzed 78 lat.Burmistrz nawiązał też do obecnej sytuacji w Ukrainie.
– Jeszcze parę lat temu wydawało się, że tego typu wydarzenia zupełnie przeszły do historii w naszej części świata. Tymczasem, od kilku miesięcy obserwujemy tragiczne wydarzenia tuż za naszą wschodnią granicą. Nawet w najczarniejszych snach, człowiek nie przypuszczał, że to może wydarzyć się tak blisko nas.
Niestety, w XXI wieku historia zaczyna zataczać koło. No cóż, zło nie śpi! Ciągle czyha, żeby tylko podnieść głowę. Dlaczego cały czas, gdzieś tam jest? Bo zło jest prostsze, niczego nie wymaga. Zło ma bardzo łatwe odpowiedzi na wszystkie pytania. Wystarczy nie mieć sumienia! Wtedy, zawsze znajdzie się jakieś usprawiedliwienie, że zrobiło się tak, a nie inaczej. Z pewnością ci, którzy 78 lat temu mordowali, też tłumaczyli się, że wykonywali rozkazy, bo taki był ich obowiązek, czy wyznawali taką ideologię.
Nienawiść jest bardzo prosta, bardzo łatwo ją obudzić, bardzo łatwo usprawiedliwić. Dlatego tak ważna jest pamięć. My Polacy, mamy co pamiętać, bo nasza historia jest przesiąknięta krwią bohaterów, męczenników i niewinnych ofiar. My wiemy, co to znaczy, jak się nas napadnie, jak się nas morduje. My to dobrze pamiętamy i jesteśmy w stanie zrozumieć. Dowodem tego jest skala pomocy, jaką udzielamy naszym wschodnim sąsiadom w tej trudnej chwili.
Wiadomo, człowiek żyje tak długo, jak długo żyje o nim pamięć. W związku z powyższym, osoby pomordowane tu 78 lat temu, tak naprawdę nie odeszły od nas! Cały czas są z nami! A to dzięki Waszej pamięci i modlitwom, a także dzięki Waszemu czasowi, jaki poświęcacie na dbanie o miejsce ostatniego spoczynku, czy celebrowanie corocznych rocznic. To właśnie dzięki Wam pamięć o ofiarach, o tym, co Ich spotkało i okolicznościach towarzyszących – żyje!
Dziękuję za to Społeczności Poręby Dzierżnej. Dziękuję za to, że mogę po raz kolejny z Wami być, poświęcić się zadumie nad historią i nad czasami teraźniejszymi. Miejmy nadzieję, że będziemy mieli okazję spotykać się tu i czcić kolejne rocznice. Serdecznie Wam dziękuję! – mówił Burmistrz Adam Zielnik.
Przypomnijmy!
7 sierpnia 1944 roku, około godziny 9 na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza doszło do potyczki z hitlerowcami, w której zginęło dwóch (niektóre źródła mówią o czterech) niemieckich żołnierzy. W odwecie około godziny 13 oddziały niemieckie otoczyły wieś, przeszukały gospodarstwa, wyprowadzając z nich 40 mężczyzn, których ustawiono pod ścianą jednej ze stodół i rozstrzelano, podpalając następnie stodołę.
Od kul zginęło 39 Polaków, jednemu udało się zbiec z miejsca egzekucji. Niemcy spalili też 2/3 zabudowań we wsi. W miejscu tragedii ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Dla upamiętnienia martyrologii wieś została w 1983 r. odznaczona Krzyżem Grunwaldu III Klasy.
Pomordowani w dniu 7 sierpnia 1944 roku w Porębie Dzierżnej:
Franciszek Banaś, ppor. AK Piotr Cień, Edward Dela, Piotr Dudek, Stefan Dudek, Józef Fiutak, Mieczysław Gajowiec, Bonifacy Gębala, Jan Glanowski, Jan Grabowski, Jan Grela, Jan Grela, Jan Jabłoński, Teofil Kałużny, Andrzej Kokoszka, Józef Kokoszka, Piotr Konieczny, Michał Konieczny, Zygmunt Kowalik, Piotr Liszka, Jan Mazur, Henryk Nawrot, Józef Nawrot, Piotr Nawrot, Stanisław Nawrot, Roman Osuch, Tadeusz Pietrasik, Tadeusz Pilnik, Klara Pietraszczyk, Franciszek Słuszniak, Bolesław Struzik, Franciszek Struzik, Bronisław Szota, Jan Szota, Józef Szwagrzyk, Jakub Tekieli, Władysław Tekieli, Henryk Wieszczura, Stanisław Wieszczura.
